– Kecha tug‘ilgan kuningiz ziyofatiga qarashish bilan butun kunim o‘tdi, – axborot berdi Ismat boshlig‘iga. – Sizlarni jo‘natganimizdan so‘ng devlar ketib, sulaymonlar qutulgandek bo‘ldik.
– Bilaman, juda yaxshi bilaman, – Ismatning so‘zini bo‘ldi boshliq, – yayrab o‘tirib, rosa ichgansizlar. Lekin, sen Ismatboy, bu gaplarni qo‘yatur. Ziyofat o‘z yo‘lida. Yordamchi xo‘jalikdagi chorvaning oylik hisoboti haqida gapir. Taxladingmi? Natijalaridan axborot ber.
Hisobchi Ismatboy bunday so‘rovlarning ustasi bo‘lib ketganidan gap nima haqda ketayotganini darrov angladi. Boshliqdan egilib kechirim so‘radi-da, gapini davom ettirdi.
– Beshta qo‘chqorni ajratib olib, boqayotganimizdan xabaringiz bor. Shu qo‘chqorlardan bittasi yetilib qoldi. Yetmish kilolar go‘shti bor. Bu yuk bilan qo‘ylarga nasllik qilolmaydi. Kecha shuni so‘ydirib, ziyofatingizga o‘n kilosini ajratib, qolganini buzdirmay uyingizga eltib berdim.
Boshliq ko‘rsatkich barmog‘ini labiga tikka bosdi.
– Sekinroq, tomda ham quloq bor, deydilar. Chechang xursand bo‘lgandir?
– Uyga butun bir qo‘chqor go‘shti kelgandan so‘ng xursand bo‘ladilar-da. Bolalaringizning quvonganini aytmaysizmi...
– Sekinroq gapir-e! Past ovozda imo-ishora bilan tushuntir. Keyin-chi? O‘tirishlaring xushvaqtlik bilan tugadimi?
– Yashirmayman, ko‘p ichdik. O‘g‘lingiz kosagul edilar-da, qo‘llarini qaytarolmadik. Haligi, mehmonlardan biri oliftalik qilib “ichmayman!” deb tixirlik qildi. Lekin, yomon ish bo‘ldi-da.
– Bilaman, – dedi boshliq beparvolik bilan, – nima ish qilganliklaringni juda yaxshi bilaman. Bir-birlaring bilan gap talashib ham olgansizlar. Balkim mushtlashgandirsizlar?
– Ha-da! Bilganday gapirasiz-e, boshliq. Xuddi shunday bo‘ldi, – aytmoqchi bo‘lgan gapiga imkoniyat bo‘lganidan quvonib gapirdi Ismat. – O‘g‘lingizga juda havasim keladi-da. O‘zlari tengilar bir ursa, ikki karra qaytim beradilar. Zarb bilan urishga usta.
– Bilaman, – dedi boshliq gerdayib. – Boks to‘garagiga qatnashib, aniq mo‘ljalga urishni o‘rgangan-da. Jarohat olganlar ham bo‘lgandir?
– Ha! Yo‘g‘-e, – qurmalib qoldi Ismat. – Bu galgi jarohat... Nima desam ekan...
– Men bilaman-da, – dedi boshliq bilag‘onlik qilib, – bir musht bilan esdan ketkizgandir. Balkim seni. Mehmonlar xafa qilmadimi?
– Siz aytgandan ham yomon bo‘ldi, – deb chaynalardi Ismat. – Ikki kurak tishlari sinib tushdi. Og‘izlaridan qon kelib, esidan ketdilar. Uzoq vaqt o‘zlariga kelmadilar. Boshlarida turdik.
– Ana, – dedi boshliq zavqlanib, – bilaman-da men. Kim ekan u sen “siz”lab gapirayotgan sho‘ring qurgur? Muovinning o‘sha latta o‘g‘li emasmi? Bechoraga rahmim keladi. Yana ikki-uch kun ginaxonlik ekan-da?!
– Esankiratgan zarb kayfga qorishma bo‘lib, ikki soatlardan so‘ng ko‘zlarini ochib, suv so‘radilar. Sizni bezovta qilmadik.
Boshliq gavdasini stolga tashlab, ko‘zoynagini qo‘liga olarkan, Ismatga shubhali qaradi.
– Bilaman, yaxshi bilaman... Kim haqida gapirayapsan? Bilsam bo‘ladimi?
– O‘g‘lingizni Foziljon akamning o‘g‘li G‘ani bir urishda ag‘darib tashladi. Kesilgan daraxtday quladilar. Ezilib ketdim. Kechirasiz, aytib qo‘yganim uchun.
– O‘g‘lim?!
Boshliq o‘rnidan sapchib turdi. Lekin, shu zahotiyoq shalpayib o‘rniga o‘tirib qoldi. Hushidan ketib, endi o‘ziga kelayotgan odam qiyofasida egilib turganicha, g‘udrandi.
– E-e... Foziljon akamning shunday chapdast o‘g‘illari bor ekanmi? O‘g‘il bo‘lgandan so‘ng shunday bo‘lsin-da. Mayli ursin, xijolat bo‘lma! Bizning o‘g‘il urishni o‘rgansin-da. Kim bilan muomala qilishni tushunib oladi.
– Xo‘p desangiz, o‘sha zo‘ravon gapini bir urishda... – kerildi Ismat boshlig‘ining ahvoliga achinib.
– Bilaman, – boshliq yeb qo‘ygudek Ismatga tikildi, – juda yaxshi bilaman. Seni ham bir kalla qilib og‘zi-burningni qonga bo‘yashini bilaman. Chiq, ko‘zimdan yo‘qol!
Ismat boshlig‘idan kechirim so‘rab, egilib-bukilganicha xonadan chiqdi. Chuqur nafas olib, o‘zicha g‘o‘ldiradi:
– Boshliqning shunday deyishini men ham yaxshi bilaman. Axir, zo‘ravon G‘ani boshliqning boshlig‘ining o‘g‘li-da. Buni esa hamma yaxshi biladi.
“Yoshlik” jurnali, 2014 yil, 9-son